Rogier Verstralen, projectleider Beter Gezond: “Het witte-jas-effect is de sleutel voor leefstijlinterventies bij patiënten” Het klassieke idee dat de dokter er alleen is om mensen beter te maken, gaat op de helling, zo leren we van Rogier Verstralen. Veel liever ziet hij dat de dokter en verpleegkundige hun autoriteit ook inzetten om de kans te verkleinen dat mensen na het behandeltraject terugkomen met dezelfde of andere klachten. Dat gaat over zelfzorg en leefstijl: niet roken, geen alcoholgebruik, regelmatig bewegen, vitale voeding en een gezond gewicht. Dat heeft een enorme invloed op de gezondheid van mensen, op hun genezingskansen, op bijwerkingen van de behandeling en zélfs op de langetermijnprognose. Voorschrijven Hoewel ingrijpen op de leefstijl van mensen een aantoonbaar positief effect heeft, is het nog geen gewoonte om dat met de patiënt te bespreken. Verstralen: “Artsen zijn opgeleid om iets te repareren als het mis is gegaan. Ze hebben niet geleerd om de verantwoordelijkheid op een effectieve manier deels terug te leggen bij de patiënt. Dat is waar wij de oncologische ketens, samen met Vereniging Arts & Leefstijl, nu in gaan trainen. En tegelijkertijd creëren we een infrastructuur waarin verwezen kan worden. Je kunt immers wel tegen mensen zeggen dat ze dagelijks meer zouden moeten bewegen, maar je moet ze dan ook de middelen aanreiken. Bijvoorbeeld door te verwijzen naar een beweegmakelaar van de gemeente die vraag en aanbod bij elkaar brengt. Daarnaast zullen we samen met Stichting Voeding Leeft (bekend van ‘KeerDiabetes2Om’) het eerste kankerspecifieke leefstijlprogramma ontwikkelen.” Maar liefst 30 tot 40 procent van de gevallen van kanker is met een gezonde leefstijl te voorkomen, leren we van Verstralen. En áls mensen door pech toch kanker krijgen, blijkt dat de kankerspecifieke prognose van mensen met een gezonde leefstijl veel beter is. Er zijn nog niet veel vergelijkende studies gepubliceerd over leefstijlverbetering en het risico op het opnieuw krijgen van kanker. Maar grote cohortstudies laten al wel zien dat het risico substantieel lager wordt: soms wel tot 40% lager! Geneeskunde van de toekomst “We kunnen gaan zitten wachten op grote gerandomiseerde studies, maar dat kunnen we eigenlijk niet maken.” stelt een bevlogen Rogier Verstralen, projectleider ‘Beter Gezond’ van Radboudumc. “Ook al omdat keihard is aangetoond dat die betere leefstijl de kans op comorbiditeit verlaagt en daarbij ook de kans op tweede primaire tumoren. Maar ook op de levensverwachting en de kwaliteit van leven. Door die kennis te benutten in de spreekkamer, kunnen artsen en verpleegkundigen nog meer impact hebben op de gezondheid van hun patiënten. Bedenk: er is in de spreekkamer al automatisch een focus op gezondheid én we hebben bovendien het effect van de witte jas. Daar mogen we echt gebruik van maken. Artsen en verpleegkundigen kunnen patiënten op een respectvolle en tegelijkertijd doordringende manier aanspreken op hun leefstijl. Dat is de geneeskunde van de toekomst.” Trainen Het programma ‘Beter Gezond’ van Radboudumc is een initiatief van internist­oncogeneticus prof. dr. Nicoline Hoogerbrugge en epidemioloog prof. dr. Bart Kiemeney. Zij zagen hoe de druk op de oncologische ketens alleen maar toeneemt. Zeker als we het stramien blijven volgen van klacht, diagnose, stadiëring en behandeling. Als we hieraan toevoegen wat patiënten zelf met hun leefstijl kunnen doen tijdens en na hun ziekteproces, valt een enorme gezondheidswinst en zorgkostenreductie te boeken. Deze maatregelen zijn immers per definitie goedkoper. Niet alleen voor wat betreft de gezondheidszorg, maar ook omdat mensen simpelweg weer eerder ‘back in business’ zijn en langer ‘in business’ blijven. “Voor de meeste artsen en verpleegkundigen is deze benaderingswijze nieuw en onwennig,” stelt Verstralen. “Daarom zijn we ze aan het trainen en reiken we ze tools aan om deze boodschap in de spreekkamer én wachtkamer effectief te brengen. Ze zijn daar niet voor opgeleid en hebben ook niet de tijd om daar uitgebreid op in te gaan. Dat laatste hoeft ook niet. Samen met gedragsexperts ontwikkelen we kleine interventies. Ze hoeven louter te ontdekken wat er speelt bij een patiënt en vervolgens doorverwijzen. Daarbij gaat het niet alleen over bewegen en gezonder eten. Het gaat ook over eenzaamheid of financiële problemen. Het Radboudumc wil hierin samen optrekken met Vereniging Arts & Leefstijl, Stichting Voeding Leeft, Pagina 9

Pagina 11

Interactieve internet folder, deze archief of vaktijdschrift is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het digitaal zetten van enieuwsbrieven.

Radboud Report Oncologie Nr. 2 2020 Lees publicatie 1Home


You need flash player to view this online publication