Onderzoekers dr. Else Bisseling en dr. Félix Compen leveren het bewijs Mindfulness verbetert geestelijke gezondheid van kankerpatiënten Kanker heeft vanzelfsprekend een enorme invloed op psychisch welzijn van de patiënt. De ziekte zelf, maar ook de vaak intensieve behandeling maken dat ruim één derde van de mensen die kanker krijgen, last heeft van aanzienlijke psychische klachten. We moeten dan niet alleen denken aan stress, angst of somberheid, maar ook aan depressies en angststoornissen. Klachten die maanden en zelfs jaren aan kunnen houden en die zorgen voor een mindere kwaliteit van leven. Onderzoekers dr. Else Bisseling en dr. Félix Compen onderzochten of een psychologische behandeling op basis van mindfulness deze patiënten kan helpen. Daarbij keken zij tevens, of het online aanbieden van deze therapie ook effectief is. Op beide vragen bleek het antwoord ‘ja’. Maar er zijn uiteraard nuances. Bisseling en Compen komen hier aan het woord. Standaard Bisseling en Compen menen dat de psychische zorg, standaard op de agenda van het behandelteam moet staan. Ongeveer 60% van de kankerpatiënten vindt zijn of haar weg wel. Maar 40% ontwikkelt serieuze psychische klachten. Met Mindfulness, die pakweg 400 euro kost, kunnen we hun kwaliteit van leven verbeteren, maar ook de zorgvraag verminderen en het ziekteverzuim terugdringen. Dat is zonder meer de moeite waard. KWF vindt dat ook. Zij helpt met de lobby voor de vergoeding van psychologische zorg bij kanker, waar mindfulness-therapie ook deel van moet uitmaken. Extra belasting Félix Compen: “De zogenaamde ‘Mindfulness-Based Cognitieve Therapie’ werd oorspronkelijk ontwikkeld om terugval te voorkomen bij patiënten met terugkerende depressieve stoornissen. In de praktijk wordt deze therapie inmiddels ook toegepast in veel andere doelgroepen met psychische klachten. Onder meer bij kankerpatiënten.” Else Bisseling: “echter, normaal gesproken moet een patiënt dan een achttal weken naar de mindfulnesstherapie komen. Maar omdat we weten, dat dit ook weer een extra belasting voor de patiënt betekent, hebben we tevens onderzocht of het online aanbieden van exact hetzelfde programma, vergelijkbare resultaten geeft.” Mindfulness-training Mindfulness wordt door de onderzoekers gedefinieerd als ‘de vaardigheid om bewust aandacht te kunnen schenken aan wat je op dit moment ervaart op een weloverwogen en niet-oordelende manier’. Doordat deelnemers zich door de training bewuster worden van hoe ze zich voelen, kunnen ze met meer afstand een wel overwogen keuze maken in hoe ze met hun klachten om willen gaan. De training vond plaats binnen het Radboudumc in 8 wekelijkse groepssessies van 2,5 uur, een 6-uur durende ‘stiltedag’ en dagelijks 45 minuten oefeningen thuis. Félix Compen: “Elke sessie bestaat uit een aantal mindfulness-oefeningen, didactisch onderricht en het delen van ervaringen over de oefeningen. Online boden we inhoudelijk exact hetzelfde aan. Alleen het contact met de trainer verliep nu schriftelijk. 16 Radboud Report Oncologie Om de effectiviteit aan te tonen én te vergelijken hebben we in totaal 245 kankerpatiënten met milde psychische klachten onderzocht. Dat kon dankzij subsidie van Pink Ribbon/ KWF. Een deel kreeg de gebruikelijke zorg bestaande uit onder andere psychologische zorg, een deel kreeg daarbovenop mindfulness-trainingen hier in huis en een deel de onlinevariant.” Online én groepsvariant effectief Else Bisseling: “Uit ons onderzoek bleek dat de patiënten die de training gevolgd hebben, duidelijk minder psychische klachten rapporteerden. Ze hadden bijvoorbeeld minder angst voor de terugkeer van kanker en minder last van piekeren. Ze melden direct na de training een duidelijk betere mentale kwaliteit van leven dan de controlegroep. Daarbij zijn er eigenlijk nauwelijks verschillen tussen de online-variant en de groepsvariant hier in huis. De relatie met de therapeut bleek wel bepalend. Niet zozeer het feit of er online wordt deelgenomen of niet. Uit gesprekken bleek dat de keuze online of niet, heel persoonlijk is. Pagina 15
Pagina 17Scoor meer met een online winkel in uw nieuwsbrieven. Velen gingen u voor en publiceerden verenigingsbladen online.
Radboud Report Oncologie Nr. 1 2020 Lees publicatie 2Home